Kaplica św. Barbary w Rypinie – historia zapomnianej świątyni

Kaplica św. Barbary w Rypinie to niezwykły zabytek sakralny, którego historia sięga końca XVIII wieku. Wybudowana około 1780 roku na przedmieściu Rypina, zwanym Iwanami, miała służyć jako kaplica cmentarna. Jednak epidemie, zwłaszcza cholery, zmieniły pierwotne plany – ostatecznie wokół kaplicy grzebano jedynie niechrzczone dzieci.

Świątynia zbudowana jest w tradycyjnej drewnianej konstrukcji zrębowej, z sosnowych bali osadzonych na kamiennej podmurówce. Jej wielopołaciowy dach, pokryty gontem, wieńczy charakterystyczna wieżyczka z daszkiem namiotowym.

W 1850 roku kaplica przeszła gruntowny remont, który pozwolił jej przetrwać kolejne dziesięciolecia. Na początku XX wieku, dzięki staraniom proboszcza ks. Mariana Witkowskiego, zyskała nowe oblicze – oszalowano ściany oraz wykonano metalowe ogrodzenie. W okresie PRL, gdy w 1953 roku usunięto naukę religii ze szkół, kaplica pełniła funkcję punktu katechetycznego.

W 1982 roku, po utworzeniu parafii św. Stanisława Kostki, kaplica przez pewien czas służyła jako tymczasowa świątynia. Niestety, po przeniesieniu życia religijnego do nowego kościoła, zaczęła popadać w ruinę. Przeciekający dach, nieszczelne rynny i wilgoć powodowały stopniowe niszczenie zabytku.

Ratunek dla kaplicy przyszedł w 2000 roku, kiedy ks. kanonik Zdzisław Tucholski rozpoczął jej renowację. Wzmocniono więźbę dachową i położono nowy gont. Kolejne prace kontynuował ks. prałat Tadeusz Zaborny, powierzając odnowę wnętrza Piotrowi Jabłońskiemu, konserwatorowi z Torunia. W trakcie prac odkryto zabytkowe malowidła przedstawiające świętych Piotra i Pawła oraz arkady okalające wnętrze kaplicy.

Dziś kaplica św. Barbary jest najstarszym drewnianym zabytkiem sakralnym w dekanacie rypińskim, świadczącym o wielowiekowej historii i duchowym dziedzictwie regionu.