Była więzieniem, dziś zachwyca sztuką – odkryj tajemnice Bramy Chełmińskiej w Brodnicy!

Brama Chełmińska w Brodnicy – gotycka perła i serce lokalnego muzeum

W samym sercu Brodnicy, przy Małym Rynku, wznosi się jeden z najcenniejszych zabytków średniowiecznej architektury obronnej – Brama Chełmińska, zwana również Kamienną. Dziś pełni funkcję nie tylko historycznego symbolu miasta, ale także siedziby Muzeum w Brodnicy, które od lat łączy przeszłość z teraźniejszością, prezentując zarówno wystawy historyczne, jak i sztukę współczesną.

Śladami historii

Początki Bramy Chełmińskiej sięgają lat 1310–1330, kiedy to w ramach budowy miejskich obwarowań wzniesiono jej pierwszą, dwukondygnacyjną wersję. Około 1370 roku dobudowano trzecią kondygnację, co nadało jej znany dziś majestatyczny wygląd. Charakterystyczna dla stylu gotyckiego, brama została zbudowana na planie kwadratu, z dekoracyjnymi szczytami schodkowymi, sterczynami i tynkowanymi blendami o półkolistym zakończeniu. Zachował się także fragment tzw. szyi bramnej oraz drewniana brona (krata), wiernie odtworzona podczas późniejszych prac konserwatorskich.

W XIX wieku Brama Chełmińska pełniła funkcję więzienia miejskiego, a później znajdowała się w niej waga miejska. W 1898 roku przeszła gruntowną renowację, podczas której częściowo zrekonstruowano jej szczyty.

Nowe życie zabytku

Od lat 70. XX wieku Brama Chełmińska – wraz z przyległą kamienicą przy ul. Mały Rynek 4 – została zaadaptowana na potrzeby muzealne. Obecnie mieści się tu galeria sztuki współczesnej, a także sale wystaw czasowych prezentujące różnorodne ekspozycje z dziedziny historii, sztuki, archeologii czy etnografii.

Brama jest częścią kompleksu trzech zabytkowych obiektów, w których działa Muzeum w Brodnicy. Obok niej znajdują się również piwnice zamku krzyżackiego oraz barokowy spichlerz z 1604 roku.

Muzeum z tradycją

Muzeum w Brodnicy powstało 29 marca 1973 roku jako Muzeum Regionalne. Od 1989 roku funkcjonuje pod obecną nazwą, realizując misję naukowo-oświatową w ramach czterech głównych działów: archeologii, historii, etnografii i przyrody. Jego działalność obejmuje cały region brodnicki, będąc ważnym centrum kultury i pamięci lokalnej społeczności.